Gìn giữ làng nghề chằm nón lá Long Hồ – Vĩnh Long

Từng rất thịnh vượng vào những năm 70 của thế kỷ XX, làng nghề chằm nón lá Long Hồ hiện nay chỉ còn những người cao tuổi giữ nghề.

Làng nghề chằm nón lá Long Hồ thuộc TT.Long Hồ, H.Long Hồ, Vĩnh Long. Tương truyền, nghề chằm nón lá này đã theo chân một người đàn ông (mà người dân gọi là ông Dố) từ Huế vào Nam. Ban đầu, đây chỉ là một nghề để ông Dố trang trải cuộc sống, sau đó ông dạy lại nghề cho mọi người. Dần dần, cái nghề này trở thành nguồn thu nhập chính của hơn 300 hộ gia đình nơi đây.

Nghề làm nón lá từng là nguồn thu nhập chính của hơn 300 hộ gia đình. Ảnh: internet

Giai đoạn những năm 70 của thế kỷ XX, nghề chằm nón lá trở nên thịnh vượng nhất. Có rất nhiều người đến đây để học nghề sau đó quay về địa phương sản xuất.

Đối với những người phụ nữ tại thị trấn Long Hồ, nghề làm nón lá đã gắn bó mật thiết với cuộc sống của họ, không chỉ vì nó mang lại thu nhập, mà còn vì tình yêu mà họ dành cho những chiếc nón. Bởi để làm ra một chiếc nón điều cần thiết phải có sự khéo tay và sự nhẫn nại, kiên trì ngay từ khâu chuẩn bị vật liệu. Chiếc nón được làm ra rất công phu qua nhiều giai đoạn như: làm mô (khung), vô vành, xây lá, chằm nón,…

Nguyên liệu chính để chằm nón là lá mật cật. Người ta chọn lá già, luộc chín, vuốt hoặc cán cho thẳng rồi phơi ráo. Để làm sườn nón, người ta vót trúc hoặc các nan tre, chuốc nhỏ và kích thước tương ứng cho 16 vành nón. Sau đó người thợ dùng chỉ trong suốt để kết dính lá mật cật với vòng nan tre một cách thật khéo léo và tỉ mỉ, xếp từng lá chồng dọc theo khuông và chằm.

Qúa trình làm nón hết sức tỉ mỉ và công phu của người thợ chằm nón. Ảnh: internet

Trên thị trường hiện nay, giá bán một chiếc chằm nón đẹp thì sẽ dao động 50-60 ngàn đồng/chiếc. Với mức giá bán thấp so với công sức bỏ ra, và thị trường tiêu thụ hạn hẹp, khó bán mà những người trẻ không tha thiết với nghề này. Chỉ những người cao tuổi mới quyết tâm gìn giữ cái nghề đã gắn bó từ thuở hoàng kim đến lúc dần suy. Có lẽ chính tình yêu họ dành cho chiếc nón đã giúp gìn giữ cái hồn văn hóa làng quê này.